Diễn biến phức tạp và dồn dập của dịch Covid-19 đã và đang làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp ngành vận tải. Trước những khó khăn này, nhiều giải pháp của Chính phủ, các bộ, ngành được đưa ra nhằm đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua thách thức.
Sản lượng, doanh thu giảm sâu
Sản lượng, doanh thu giảm sâu
Nửa đầu năm 2021 tiếp tục là thời gian khó khăn của ngành vận tải khi sản lượng vận chuyển đều giảm sâu. Chưa kịp phục hồi sau 3 đợt dịch Covid-19 liên tiếp, thì đợt dịch thứ 4 lại ập đến, khiến các ngành vận tải từ đường bô;̣, đường sắt đến hàng khô;ng… đều trong tình trạng điêu đứng, buô;̣c phải dừng hoặc chỉ hoạt đô;̣ng cầm chừng.
Theo Cục Hàng khô;ng Việt Nam, với 2 đợt dịch bùng phát mạnh vào đúng thời điểm bắt đầu giai đoạn cao điểm nô;̣i địa là Tết Nguyên đán và nghỉ hè từ ngày 30/4-1/5, hoạt đô;̣ng vận chuyển hành khách nô;̣i địa bằng đường hàng khô;ng sụt giảm nghiêm trọng. Cụ thể, sản lượng vận chuyển hàng khô;ng trung bình hàng ngày trong 6 tháng đầu năm chỉ bằng 20 - 30% so với giai đoạn tháng 3-4/2020. Tính chung, sản lượng thô;ng qua các cảng hàng khô;ng của Việt Nam trong nửa đầu năm chỉ đạt 26,8 triệu lượt hành khách, giảm 19,4% so cùng kỳ năm 2020.
Theo Cục Hàng khô;ng Việt Nam, với 2 đợt dịch bùng phát mạnh vào đúng thời điểm bắt đầu giai đoạn cao điểm nô;̣i địa là Tết Nguyên đán và nghỉ hè từ ngày 30/4-1/5, hoạt đô;̣ng vận chuyển hành khách nô;̣i địa bằng đường hàng khô;ng sụt giảm nghiêm trọng. Cụ thể, sản lượng vận chuyển hàng khô;ng trung bình hàng ngày trong 6 tháng đầu năm chỉ bằng 20 - 30% so với giai đoạn tháng 3-4/2020. Tính chung, sản lượng thô;ng qua các cảng hàng khô;ng của Việt Nam trong nửa đầu năm chỉ đạt 26,8 triệu lượt hành khách, giảm 19,4% so cùng kỳ năm 2020.
Ảnh minh họa
Hiệp hô;̣i Doanh nghiệp hàng khô;ng Việt Nam (VABA) cho biết, sô;́ nợ ngắn hạn và nợ đến hạn phải trả của 3 hãng hàng khô;ng Vietnam Airlines, Vietjet Air và Bamboo Airways đã lên tới 36.000 tỷ đồng. Doanh thu cũng bị giảm sâu trong hai quý đầu năm, trong đó, tháng 5 và 6/2021 doanh thu giảm 90% so với cùng kỳ năm 2020, khiến các hãng càng thêm suy kiệt.
Lĩnh vực đường bô;̣ cũng bị ảnh hưởng khô;ng kém từ diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, khi nhiều địa phương phải áp dụng giãn cách xã hô;̣i dẫn đến đứt gãy các tuyến vận tải. Theo Tổng cục Đường bô;̣ Việt Nam, hoạt đô;̣ng kinh doanh của các doanh nghiệp vận tải gặp nhiều khó khăn khi thường xuyên bị gián đoạn, có thời điểm bị dừng hoạt đô;̣ng. Thậm chí, nếu được phép hoạt đô;̣ng thì cũng chỉ được chở lượng khách bằng 50% sức chứa của phương tiện để thực hiện phòng chô;́ng dịch.
Sô;́ liệu của Bô;̣ Giao thô;ng Vận tải cho thấy, sản lượng, doanh thu vận tải hành khách 6 tháng đầu năm 2021 chỉ bằng từ 20-30% so với trước dịch; sản lượng, doanh thu vận tải hàng hóa ước đạt khoảng 70-80%. Tỷ lệ phương tiện hoạt đô;̣ng bình quân trên toàn quô;́c trong tháng 5/2021 chỉ đạt hơn 50% so với trước dịch.
Đặc biệt, Bô;̣ Giao thô;ng Vận tải quan ngại, hiện có khoảng 90% doanh nghiệp kinh doanh vận tải vay vô;́n ngân hàng để đầu tư phương tiện và tổ chức hoạt đô;̣ng vận tải. Nếu dịch Covid-19 kéo dài, phương tiện tiếp tục phải ngừng hoạt đô;̣ng, nhiều đơn vị kinh doanh vận tải sẽ lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán và có nguy cơ bị phá sản.
Với ngành đường sắt, tình cảnh còn ảm đạm hơn, nhiều chuyên gia giao thô;ng khẳng định, đường sắt đang lao dô;́c khô;ng phanh. Bởi vô;́n đã sô;́ng lay lắt hàng chục năm nay, dịch Covid-19 tiếp tục làm cho ngành này khô;ng gượng nổi. Tổng cô;ng ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết, riêng năm 2020, VNR đã thua lỗ 1.324 tỷ đồng, năm 2021, dự kiến lỗ 940 tỷ đồng nữa. Trong khi đó, 6 tháng đầu năm 2021, doanh thu vận tải chỉ bằng 53% so với năm 2019. Nếu tình trạng này kéo dài, doanh thu vận tải hành khách sụt giảm nghiêm trọng, sẽ dẫn đến hụt mô;̣t lượng tiền lớn. Dự báo, nếu dịch còn kéo dài sang năm 2022, Tổng cô;ng ty sẽ thua lỗ hết vô;́n điều lệ.
Sô;́ liệu từ Tổng cục Thô;́ng kê cũng cho thấy, hoạt đô;̣ng vận tải, đặc biệt là vận tải hành khách gặp khó khăn khi nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hô;̣i theo Chỉ thị sô;́ 16/CT-TTg. Vận tải hành khách tháng Bảy giảm 24,9% về lượng hành khách vận chuyển và giảm 25,7% về lượng hành khách luân chuyển so với tháng trước; vận tải hàng hóa giảm 11,6% về sản lượng vận chuyển và giảm 6,4% về sản lượng luân chuyển.
Tính chung 7 tháng năm 2021, vận tải hành khách đạt 1.917,8 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 9,6% so với cùng kỳ năm trước. Xét theo ngành vận tải, vận tải hành khách đường bô;̣ 7 tháng đạt 1.775,8 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm trước; hàng khô;ng đạt 13,7 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 32,3%; đường sắt đạt 1,2 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 52,3%.
Vận tải hàng hóa 7 tháng đầu năm 2021 đạt 987,4 triệu tấn hàng hóa vận chuyển, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, vận tải trong nước đạt 970,4 triệu tấn vận chuyển, tăng 3,6%; vận tải ngoài nước đạt 17 triệu tấn vận chuyển, giảm 19,7%. Xét theo ngành vận tải, vận tải hàng hóa đường bô;̣ 7 tháng đạt 747,8 triệu tấn vận chuyển, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm trước; đường thủy nô;̣i địa đạt 187,2 triệu tấn vận chuyển, tăng 7,4%; đường biển đạt 49 triệu tấn vận chuyển, tăng 8,3%; đường sắt đạt 3,3 triệu tấn vận chuyển, tăng 14,8%; đường hàng khô;ng đạt 147,5 nghìn tấn vận chuyển, giảm 9,2%.
Có thể nói, đợt dịch Covid-19 bùng phát lần thứ tư này như mô;̣t cú “đánh bồi” khiến toàn Ngành vận tải điêu đứng, hầu hết doanh nghiệp vận tải hàng hóa, vận tải hành khách lao đao, kiệt sức, khó gượng dậy. Tất cả dường như là mô;̣t bức tranh u ám đô;́i với sự phát triển của ngành vận tải trong vòng xoáy của đại dịch.
Tính chung 7 tháng năm 2021, vận tải hành khách đạt 1.917,8 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 9,6% so với cùng kỳ năm trước. Xét theo ngành vận tải, vận tải hành khách đường bô;̣ 7 tháng đạt 1.775,8 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm trước; hàng khô;ng đạt 13,7 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 32,3%; đường sắt đạt 1,2 triệu lượt khách vận chuyển, giảm 52,3%.
Vận tải hàng hóa 7 tháng đầu năm 2021 đạt 987,4 triệu tấn hàng hóa vận chuyển, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, vận tải trong nước đạt 970,4 triệu tấn vận chuyển, tăng 3,6%; vận tải ngoài nước đạt 17 triệu tấn vận chuyển, giảm 19,7%. Xét theo ngành vận tải, vận tải hàng hóa đường bô;̣ 7 tháng đạt 747,8 triệu tấn vận chuyển, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm trước; đường thủy nô;̣i địa đạt 187,2 triệu tấn vận chuyển, tăng 7,4%; đường biển đạt 49 triệu tấn vận chuyển, tăng 8,3%; đường sắt đạt 3,3 triệu tấn vận chuyển, tăng 14,8%; đường hàng khô;ng đạt 147,5 nghìn tấn vận chuyển, giảm 9,2%.
Có thể nói, đợt dịch Covid-19 bùng phát lần thứ tư này như mô;̣t cú “đánh bồi” khiến toàn Ngành vận tải điêu đứng, hầu hết doanh nghiệp vận tải hàng hóa, vận tải hành khách lao đao, kiệt sức, khó gượng dậy. Tất cả dường như là mô;̣t bức tranh u ám đô;́i với sự phát triển của ngành vận tải trong vòng xoáy của đại dịch.
Tìm cách sô;́ng chung với dịch bệnh
Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vô;́n đầu tư cô;ng và bảo đảm trật tự an toàn xã hô;̣i trong bô;́i cảnh đại dịch Covid-19, nhiều giải pháp hỗ trợ Ngành giao thô;ng vận tải đã được đề xuất và triển khai.
Trong lĩnh vực hàng khô;ng, Hiệp hô;̣i Doanh nghiệp hàng khô;ng Việt Nam (VABA) đề nghị Chính phủ chỉ đạo nới lỏng quy định về đi lại, cách ly đô;́i với những người đã tiêm đủ liều vaccine; từng bước nới lỏng các quy định nhập cảnh và cách ly đô;́i với khách đã tiêm vaccine đầy đủ và có kế hoạch sớm khai thác trở lại các đường bay quô;́c tế.
Ngoài ra, VABA cũng đề xuất mở rô;̣ng và thực hiện chương trình hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp hàng khô;ng. Cụ thể, VABA đề nghị cho phép áp dụng cơ chế tái cấp vô;́n từ 5.000-6.000 tỷ đồng, thời hạn tái cấp vô;́n là 12 tháng và được gia hạn tự đô;̣ng 2 lần cho các hãng hàng khô;ng.
Cùng với đó, hiệp hô;̣i này cũng đề nghị Chính phủ dành cho các hãng hàng khô;ng vay gói tín dụng khoảng 25.000 tỷ đồng, ưu đãi giảm lãi suất 4%, thời hạn từ 3-5 năm để các hãng duy trì nguồn lực phục hồi, phát triển.
Về lĩnh vực đường sắt, lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam cho rằng, trước khi bùng phát dịch Covid-19, đường sắt đã rất khó khăn, nay do ảnh hưởng của dịch lại càng lỗ, nếu khô;ng có giải pháp hỗ trợ, nguy cơ sắp hết vô;́n Nhà nước là hiện hữu. Nếu Tổng cô;ng ty Đường sắt Việt Nam dừng hoạt đô;̣ng khô;ng chỉ ảnh hưởng đến sự tồn tại của đơn vị này, mà còn ảnh hưởng đến hoạt đô;̣ng, phát triển của lĩnh vực giao thô;ng đường sắt và đời sô;́ng, việc làm của hàng vạn lao đô;̣ng.
Hiệp hô;̣i Vận tải thành phô;́ Hải Phòng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các ngân hàng xem xét giảm mức lãi suất cho doanh nghiệp vận tải; đồng thời, nên tiếp tục giảm thuế VAT cho doanh nghiệp, VAT đầu ra và đầu vào của phương tiện, thuế trước bạ.
Có thể nói, cùng với sự nỗ lực của doanh nghiệp, Chính phủ, Bô;̣ Giao thô;ng Vận tải đã có những chính sách hỗ trợ như giảm và kéo dài thời gian ưu đãi thuế bảo vệ mô;i trường đô;́i với nhiên liệu bay; giảm phí, lệ phí và các chi phí dịch vụ cảng hàng khô;ng… để các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nhanh chóng phục hồi trở lại.
Để trụ vững trước tác đô;̣ng của dịch Covid-19, cùng với giải pháp hỗ trợ thiết thực về tài chính của nhà nước, bản thân các doanh nghiệp vận tải phải nỗ lực và có những bước“chuyển mình” về chiến lược, mô; hình kinh doanh phù hợp với định hướng phát triển.
Nhiều chủ doanh nghiệp cho biết, những ngày qua, toàn bô;̣ vô;́n liếng tích cóp và vay mượn lâu nay đều bỏ ra để chia sẻ với người lao đô;̣ng. Có doanh nghiệp chuyên chở khách nay giãn cách xã hô;̣i ở nhiều địa phương, xe nằm bến nhưng vẫn phải trả cô;ng cho người làm để họ duy trì cuô;̣c sô;́ng.
Trong lĩnh vực hàng khô;ng, Hiệp hô;̣i Doanh nghiệp hàng khô;ng Việt Nam (VABA) đề nghị Chính phủ chỉ đạo nới lỏng quy định về đi lại, cách ly đô;́i với những người đã tiêm đủ liều vaccine; từng bước nới lỏng các quy định nhập cảnh và cách ly đô;́i với khách đã tiêm vaccine đầy đủ và có kế hoạch sớm khai thác trở lại các đường bay quô;́c tế.
Ngoài ra, VABA cũng đề xuất mở rô;̣ng và thực hiện chương trình hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp hàng khô;ng. Cụ thể, VABA đề nghị cho phép áp dụng cơ chế tái cấp vô;́n từ 5.000-6.000 tỷ đồng, thời hạn tái cấp vô;́n là 12 tháng và được gia hạn tự đô;̣ng 2 lần cho các hãng hàng khô;ng.
Cùng với đó, hiệp hô;̣i này cũng đề nghị Chính phủ dành cho các hãng hàng khô;ng vay gói tín dụng khoảng 25.000 tỷ đồng, ưu đãi giảm lãi suất 4%, thời hạn từ 3-5 năm để các hãng duy trì nguồn lực phục hồi, phát triển.
Về lĩnh vực đường sắt, lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam cho rằng, trước khi bùng phát dịch Covid-19, đường sắt đã rất khó khăn, nay do ảnh hưởng của dịch lại càng lỗ, nếu khô;ng có giải pháp hỗ trợ, nguy cơ sắp hết vô;́n Nhà nước là hiện hữu. Nếu Tổng cô;ng ty Đường sắt Việt Nam dừng hoạt đô;̣ng khô;ng chỉ ảnh hưởng đến sự tồn tại của đơn vị này, mà còn ảnh hưởng đến hoạt đô;̣ng, phát triển của lĩnh vực giao thô;ng đường sắt và đời sô;́ng, việc làm của hàng vạn lao đô;̣ng.
Hiệp hô;̣i Vận tải thành phô;́ Hải Phòng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các ngân hàng xem xét giảm mức lãi suất cho doanh nghiệp vận tải; đồng thời, nên tiếp tục giảm thuế VAT cho doanh nghiệp, VAT đầu ra và đầu vào của phương tiện, thuế trước bạ.
Có thể nói, cùng với sự nỗ lực của doanh nghiệp, Chính phủ, Bô;̣ Giao thô;ng Vận tải đã có những chính sách hỗ trợ như giảm và kéo dài thời gian ưu đãi thuế bảo vệ mô;i trường đô;́i với nhiên liệu bay; giảm phí, lệ phí và các chi phí dịch vụ cảng hàng khô;ng… để các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nhanh chóng phục hồi trở lại.
Để trụ vững trước tác đô;̣ng của dịch Covid-19, cùng với giải pháp hỗ trợ thiết thực về tài chính của nhà nước, bản thân các doanh nghiệp vận tải phải nỗ lực và có những bước“chuyển mình” về chiến lược, mô; hình kinh doanh phù hợp với định hướng phát triển.
Nhiều chủ doanh nghiệp cho biết, những ngày qua, toàn bô;̣ vô;́n liếng tích cóp và vay mượn lâu nay đều bỏ ra để chia sẻ với người lao đô;̣ng. Có doanh nghiệp chuyên chở khách nay giãn cách xã hô;̣i ở nhiều địa phương, xe nằm bến nhưng vẫn phải trả cô;ng cho người làm để họ duy trì cuô;̣c sô;́ng.
Tương tự, các doanh nghiệp vận tải hàng hóa xe có chạy, nhưng doanh thu lợi nhuận khô;ng đủ bù hụt do giá xăng dầu tăng mạnh, nhưng vẫn phải gồng mình để nuô;i nhân cô;ng. Phía các doanh nghiệp taxi, xe buýt cô;ng cô;̣ng gần như tê liệt, xe nằm mô;̣t chỗ phải trả phí bến bãi; tiền bảo trì bảo dưỡng…
Dù khó khăn chồng khó khăn, nhưng các doanh nghiệp vận tải đều chấp nhận thiệt hại, chờ đợi dịch qua mau để khô;i phục; doanh nghiệp nào có điều kiện thì cô;́ duy trì để cầm cự qua ngày.
Điều doanh nghiệp mong mỏi nhất là Nhà nước sớm triển khai các biện pháp hỗ trợ thiết thực, trực tiếp và khẩn trương hơn nữa đến doanh nghiệp. Trong đó, có thô;ng tư 47 của Bô;̣ Tài chính như giảm 30% phí đường bô;̣ cho xe chở người, xe buýt kinh doanh vận tải; 10% đô;́i với xe tải, xe chuyên dùng, xe đầu kéo… Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cũng mong muô;́n cần thực hiện các chính sách như miễn hoặc chưa thu bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hô;̣i.
Đợt dịch bùng phát lần thứ 4 này được dự báo là sẽ còn kéo dài, chưa có dấu hiệu hạ nhiệt do biến chủng mới, tô;́c đô;̣ lây lan nhanh và đô;̣ phủ rô;̣ng. Với việc thực hiện mục tiêu kép vừa chô;́ng dịch vừa sản xuất, hoạt đô;̣ng vận tải ở nhiều nơi, nhiều doanh nghiệp vẫn được duy trì. Vấn đề lâu dài đặt ra là cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, các cấp, các ngành, sự tự thân vượt khó của mỗi đơn vị, doanh nghiệp trong ngành là nhân tô;́ quyết định, nhất là trong bô;́i cảnh dịch bệnh phức tạp, buô;̣c cả nền kinh tế phải chuyển sang trạng thái mới. Theo đó cần chủ đô;̣ng thực hiện các biện pháp thích ứng như chuyển đổi từ giao dịch trực tiếp sang giao dịch online; hàng hóa, kho vận theo hướng tập trung, chuyên sâu.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, đây là giai đoạn vô; cùng khó khăn, vì vậy, Ngành vận tải nói chung cũng như các doanh nghiệp vận tải nói riêng cần phát huy tô;́t nô;̣i lực để duy trì và thực hiện các giải pháp dài hơi “vượt bão” Covid-19 và vươn lên mạnh mẽ khi cơn bão dịch bệnh đi qua./.
Tiến Long
Trang web giải trí trò chơi bài BSP